McKinnon-Shaw yaklaşımına ilişkin destekleyici görüşler Kapur (1976), Galbis (1977), Mathieson (1980) ve Fry (1988) tarafından kaleme alınmıştır. Ancak, söz konusu görüşlerin McKinnon-Shaw yaklaşımına temel kavramlar açısından önemli katkıları olmamıştır. Buna karşın, Mc-Kinnon Shaw yaklaşımına farklı iktisadi okullardan eleştiriler gelmiştir (Bela Balassa, 1989).
Neo-Keynesyen Yaklaşım
Neo-Keynesyen yaklaşıma göre, tasarrufların artışı faiz oranına değil, gelire bağlıdır. Diğer bir ifadeyle tasarruf, gelir düzeyinin fonksiyonudur. Bu nedenle, McKinnon-Shaw yaklaşımının benimsediği tasarrufun faiz oranının fonksiyonu olduğu görüşüne Neo-Keynesyen yaklaşım itiraz etmektedir.
Neo-Keynesyen yaklaşım, faiz oranı ile yatrımlar arasında ters bir orantı olduğunu ve reel faizlerde görülecek artışın yatırımları olumsuz etkileyeceğini ileri sürmektedir.
Gelişmekte olan ülkelerde, finansal kaynakların yeterli
miktarda varlığı yatırımların artması ve bu nedenle büyümenin olumlu yönde
etkilenmesi için yeterli değildir. Etkili fonlama yapılabilmesi için gerekli
koşulların yaratılması, ödünç verilebilir fonların yatırımlara yönlendirilmesi
ile büyüme sağlamasa için zorunludur. Gelişmekte olan ülkelerde finansal
istikrarsızlıklar, etkin fonlama olanaklarını daraltıcı etkiler
yapabilmektedir.
Neo-Keynesyen yaklaşıma göre, yükselen reel faiz ancak risk düzeyi yüksek olan projelere fon arz etdebilmesini mümkün kılacak ve risk düzeyi düşük olan projeler fonlanma olanağı bulamayacaklardır. Kredi arz eden finansal kuruluşlar asimetrik bilgiye (assimetric information) sahip olduklarından, yüksek riskli projelerin finansmanı ile yanlış kredi tercihlerinde (adverse selection) bulunabileceklerdir. Asimetrik bilginin olduğu kredi piyasasında etkin ödünç verilebilir fon tahsisi mümkün olamayacaktır. Dolayısıyla, McKinnon-Shaw yaklaşımının finansal serbestleşme için savunduğu koşullar yatırım artışı ve olumlu ekonomik büyüme için yeterli değildir.
Yeni Yapısalcı Yaklaşım
Yeni Yapısalcı yaklaşım, McKinnon-Shaw yaklaşımını gelişmekte olan ülkeler cephesinden işletme sermayesinin finansmanı odağında eleştirmektedir. Yeni Yapısalcı yaklaşımda, gelişmekte olan ülkelerde işletme sermayesi ağırlıklı olarak borçlanma ile finanse edilmektedir. Faiz oranlarında meydana gelecek artışlar, firmaların borçlanma maliyetlerini olumsuz yönde etkileyecektir. Firmalar, artan finansal maliyetlerini satış fiyatlarına yansıtarak enflasyonist baskıların oluşmasına neden olacaktır.
Enflasyonist baskıların oluşmasıyla beraber reel ücretlerde düşüş meydana gelecektir. Bu da, toplam talebin düşmesinde etkili olacaktır.
Gelişmekte olan ülkelerde arz esnekliği gelişmiş ülkelerdeki gibi yüksek olmadığı için, finansman maliyetleri ile gelişecek olan arz şokuna talep yetersizliği de eklenince hem enflasyonist bir süreç oluşacak, hem de talep yetersizliği ile beraber stagflasyonist bir süreç meydana gelecektir.
Yeni Yapısalcı yaklaşım, gelişmekte olan ülkelerde resmi
ve gayrıresmi kredi piyasalarının varlığına da ayrıca dikkat çekmektedir.
Gelişmekte olan ülkelerde gayrıresmi kredi kuruluşları rezerv yükümlülüklerine
sahip olmadıkları için kaynakların etkin dağılımında önemli rol
oynayabilmektedir. Faiz oranlarının yükselmesi ile beraber mevduatın gayrıresmi
kredi sektöründen resmi kredi sektörüne kaymasıyla ödünç verilebilir fonlar
miktarında oluşacak daralma ile büyüme üzerinde olumsuz etkiler
görülebilecektir.
Yeni Yapısalcı yaklaşımda, finansal serbestleşme ilk evrede başarılı olsa dahi, daha sonraki aşamalarda istikrarsız bir yapı oluşacaktır. Bu nedenle, yatırım kararlarının gelişmekte olan ülkelerde merkezi otorite tarafından yönlendirilmesi kaynak dağılımın etkinliği ve büyümenin sürdürülebilirliği açısından daha uygundur. Diğer bir ifadeyle, gelişmekte olan ülkelede kontrollü bir finansal baskılamanın yatırımlar ve büyüme açsından olumlu sonuçları olabileceği tezi savunulmaktadır.
Kaynaklar:
Cecchetti, Stephen G., Kharroubi, Enisse: Why Does Financial Sector Growth Crowd Out Real Economic Growth?, BIS Working Papers No 490.
Diaz-Alejandro, Carlos F.: Good-Bye Financial Repression, Hello Financial Crash, Center Discussion Paper, No. 441, Yale University, Economic Growth Center, New Haven, CT, 1983.
Dornbusch, Rudiger; Goldfajn, Ilan and Valde´s, Rodrigo O.: Currency Crises and Collapses, Brookings Papers on Economic Activity, June 1995, (2), pp. 219–70.
Eichengreen, Barry; Rose, Andrew K., Wyplosz, Charles: Contagious Currency Crises, Centre for Economic Policy Research (London) Discussion Paper No. 1453, August 1996a.
Fama, E.F.: Efficient capital markets: A review of theory and empirical work, Journal of Finance, 25 (2), 383–417, 1970.
Fry, Maxwell J.: Money, Interest, and Banking in Economic Development, Baltimore, The Johns Hopkins University Press, 1988
Maswana, Jean-Claude: A Test of the Controversial Assumptions in the McKinnon-Shaw Hypothesis versus Neo-Structuralist Propositions, Forum of International Development Studies, 25, 2004.
Yorumlar
Yorum Gönder